Çin bir sonraki büyük uzay gücü olmayı nasıl planlıyor?

Üç Çinli astronot, ülkenin yeni uzay istasyonu üzerinde çalışmak için altı aylık bir göreve başladı.

Bu, Çin’in kendisini önümüzdeki on yıllar için lider bir uzay gücü haline getirme yolundaki son adımıdır.

Geçen yıl Çin, Tiangong veya “Heavenly Palace” uzay istasyonunun ilk modülünü yörüngeye yerleştirdi. Yıl sonuna kadar Mengtian bilim laboratuvarı gibi daha fazla modül eklemeyi planlıyor.

Gelecek yıl, Xuntian adlı bir uzay teleskobu fırlatacak. Bu, uzay istasyonuna yakın uçacak ve servis ve yakıt ikmali için onunla kenetlenecek.

Tiangong’un kendi gücü, itici gücü, yaşam destek sistemleri ve yaşam alanları olacak.

Çin, tarihte Sovyetler Birliği (ve şimdi Rusya) ve ABD’den sonra hem astronotları uzaya gönderen hem de bir uzay istasyonu inşa eden üçüncü ülkedir.

Tiangong için büyük emelleri var ve 2031’de hizmet dışı bırakılacak olan Uluslararası Uzay İstasyonu’nun (ISS) yerini alacağını umuyor.

Çinli astronotlar, ABD yasaları uzay ajansı Nasa’nın verilerini Çin ile paylaşmasını yasakladığı için ISS’den dışlandı.

Çin’in emelleri burada bitmiyor.

Bundan birkaç yıl sonra, Dünya yakınlarındaki asteroitlerden örnekler almak istiyor.

2030 yılına kadar ilk astronotlarını Ay’a göndermeyi, Mars ve Jüpiter’den numune toplamak için sondalar göndermeyi hedefliyor.

Çin uzaydaki rolünü genişletirken, diğer bazı ülkeler de Ay’a ulaşmayı hedefliyor.

Çin, ilk uydusunu 1970 yılında, Kültür Devrimi’nin neden olduğu büyük aksaklıklar yaşarken yörüngeye yerleştirdi.

Bu aşamada uzaya giden diğer güçler ABD, Sovyetler Birliği, Fransa ve Japonya idi.

Çin, son 10 yılda 200’den fazla roket fırlattı.

Kaya örneklerini toplamak ve iade etmek için Chang’e 5 adlı insansız bir görevi çoktan Ay’a gönderdi. Ay yüzeyine bir Çin bayrağı dikti – bu, önceki ABD bayraklarından kasıtlı olarak daha büyüktü.

Shenzhou 14’ün fırlatılmasıyla birlikte Çin, ABD’nin 340’ı ve Sovyetler Birliği’nin (ve şimdi Rusya’nın) 130’dan fazla astronotuyla karşılaştırıldığında, şimdi uzaya 14 astronot yerleştirdi.

Ama aksilikler oldu. 2021’de bir Çin roketinin bir kısmı yörüngeden fırladı ve Atlantik Okyanusu’na düştü ve 2020’de iki fırlatma başarısız oldu.

Çin devlet medyası Xinhua, en az 300.000 kişinin Çin’in uzay projelerinde çalıştığını söyledi – şu anda Nasa için çalışanın neredeyse 18 katı.

Çin Ulusal Uzay İdaresi, 2003 yılında iki milyar yuan (300 milyon dolar, 240 milyon sterlin) yıllık bir başlangıç ​​bütçesi ile kuruldu.

Bununla birlikte, Çin medyasına göre, 2016’da Çin uzay endüstrisini özel şirketlere açtı ve bunlar şu anda yılda 10 milyar yuan’dan (1,5 milyar dolar, 1,2 milyar sterlin) fazla yatırım yapıyor.

Çin telekomünikasyon, hava trafik yönetimi, hava tahmini ve navigasyon ve daha fazlası için uydu teknolojisini geliştirmeye hevesli.

Ancak uydularının birçoğunun da askeri amaçları var. Rakip güçleri gözetlemesine ve uzun menzilli füzelere rehberlik etmesine yardımcı olabilirler.

Portsmouth Üniversitesi’nde uzay proje yöneticisi olan Lucinda King, Çin’in yalnızca yüksek profilli uzay görevlerine odaklanmadığını söylüyor: “Uzayın her alanında üretkenler. Planladıkları programları finanse etmek için siyasi motivasyona ve kaynaklara sahipler.”

Çin’in Ay misyonları, kısmen, lityum gibi nadir toprak metallerini yüzeyinden çıkarma fırsatları tarafından motive ediliyor.

Ancak Londra Üniversitesi’ndeki Londra Uzay Politikası ve Hukuku Enstitüsü müdürü Prof Said Mosteshar, Çin’in Ay’a tekrarlanan madencilik misyonları göndermesinin muhtemelen ödeme yapmayacağını söylüyor.

Bunun yerine, Çin’in uzay programının daha çok dünyanın geri kalanını etkileme arzusu tarafından yönlendirildiğini söylüyor. “Bu bir güç projeksiyonu ve teknolojik ilerlemenin bir göstergesi.”

Jeremy Howell ve Tim Bowler tarafından ek raporlama